Verwachte effecten

Meer agro-ecologische kennis over de verbanden en de dynamiek tussen bodembiodiversiteit en landbouwproductie
Onze beoordeling van de biodiversiteit in 9 verschillende bodem- en klimaatregio’s in Europa biedt beter inzicht in de effecten van klimaat, bodemkenmerken en teeltsystemen. Bovendien maakt onze analyse van de genetische en functionele bodembiodiversiteit onder verschillende landbouwsystemen het mogelijk om verbanden te leggen tussen de aanwezigheid en verspreiding van bodemorganismen en de gezondheid van gewassen in verschillende gebieden.

Beste landbouwpraktijken voor conventionele én biologische productiesystemen die meer bodembiodiversiteit combineren met waardecreatie
Een van onze belangrijkste doelstellingen in SoildiverAgro is om een teelthandboek te ontwikkelen met beheermaatregelen, die tegelijk de bodembiodiversiteit bevorderen, de produktie en de kwaliteit van de gewassen handhaven of verbeteren, en de inputkosten verlagen. Daarvoor analyseren we de genetische diversiteit en de sociaal-economische aspecten van 15 casestudies ten gronde. In het teelthandboek nemen we de praktijken op, die de biodiversiteit bevorderen en winstgevend zijn voor de hele samenleving.

Methoden en instrumenten om de diversiteit op verschillende niveaus (genetica, soorten en ecosystemen) en verbanden tussen agrobiodiversiteit en ecosysteemdiensten te beoordelen, te evalueren en te monitoren
We ontwikkelen drie nieuwe methoden om de diversiteit van de bodemfauna te analyseren, die evaluatie en monitoring vergemakkelijken. We gebruiken die methoden in onze zoektocht naar verbanden tussen bodembiodiversiteit enerzijds en anderzijds bodemvruchtbaarheid, plantengezondheid, gewasopbrengst, -kwaliteit en -waarde, vermindering van productiemiddelen, van vervuiling en van broeikasgasemissie en vastlegging van koolstof

Operationele biodiversiteitsdoelstellingen, van op het veld tot het regionale niveau
Op basis van de analyse van bodembiodiversiteit, bodemkenmerken, teeltpraktijken, klimatologische omstandigheden en rentabiliteit, bepalen we operationele doelstellingen voor de bodembiodiversiteit: functionele groepen; dichtheid, activiteit, rijkdom en uniformiteit van functionele of taxonomische groepen/soorten; en populatiedichtheid van nuttige of schadelijke organismen.

Strategieën en instrumenten voor bodembeheer gericht op meer biodiversiteit
We ontwikkelen nieuwe teelttechnieken, die de huidige economische, teelttechnische en milieuproblemen in agro-ecosystemen aanpakken. De nieuwe technieken passen we aan per bodem en klimaatregio. We baseren ze op de positieve interacties tussen planten en de werking van bodemorganismen. Met die technieken zullen minder kunstmeststoffen en gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn. Daardoor verwachten wij nog meer biodiversiteit in de bodem, aangezien deze inputs meestal schadelijke effecten hebben op bodemorganismen.
Aangezien gewasbeschermingsmiddelen vaak schadelijk zijn voor de bodemfauna, verwachten wij positieve effecten op bodemorganismen en bijgevolg op de plantengroei. Meer diverse vruchtwisselingen, meervoudige en gemengde teelten zullen helpen om de bodembiodiversiteit te versterken. Hetzelfde verwachten we als we organische en industriële bijproducten inbrengen in de teeltsystemen.

Minder afhankelijkheid van externe inputs door doeltreffende plant-bodem interacties en door bodemorganismen te gebruiken
Door het samenspel tussen planten en bodemorganismen te optimaliseren zijn minder meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen en brandstof nodig. Dit vertaalt zich in een gezonder milieu, meer micro- en macro-biodiversiteit in de bodem en minder produktiekosten voor gewassen. Voorbeelden zijn mycorrhizae die planten beschermen tegen plagen en ziekten en hun fosforopname verbeteren, waardoor minder kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn. Ook ruimere vruchtwisselingen, meervoudige teelten, tussenteelten met peulvruchten en vanggewassen voor plagen of nutriënten verminderen de nood aan kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen. Tenslotte zorgen waarschuwingssystemen voor schadelijke organismen ervoor dat gewassen enkel bespoten worden als dat strikt noodzakelijk is, wat het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, machines en brandstof tot een minimum beperkt.
Bijkomende effecten
De aanbevelingen van SoildiverAgro kunnen helpen om de instandhouding en verbetering van de bodembiodiversiteit te integreren in het EU-beleid, zoals het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), de programma’s voor plattelandsontwikkeling, de biodiversiteitsstrategie, de thematische strategie voor bodembescherming, de regelgeving rond meststoffen, de strategie voor de bio-economie, enz.
Tijdens het project doen we nieuwe kennis op over de toestand van de bodembiodiversiteit in de EU, we ontwikkelen nieuwe methoden om de bodembiodiversiteit te beoordelen en we stellen nieuwe teelttechnieken voor. Deze technieken brengen we via de “Praktijkgemeenschappen” rechtstreeks bij de eindgebruikers, zodat de informatie snel bij de landbouwsector terechtkomt. We delen de informatie ook via brochures, nieuwsbrieven, onderzoeksrapporten en wetenschappelijke artikels in internationale tijdschriften.
We ontwikkelen nieuwe producten en passen ze toe in de praktijk. Dat schept kansen voor de KMO’s die betrokken zijn bij SoildiverAgro, terwijl landbouwers nieuwe innovatieve producten, systemen en praktijken ter beschikking krijgen om de productiviteit van hun percelen te verhogen, de kwaliteit van hun gewassen te verbeteren en hun productiekosten te verlagen. Zo versterkt SoildiverAgro de stabiliteit van de landbouwsector, vooral onze resultaten in het EU-beleid worden opgenomen.
De daling van de biodiversiteit kan alleen gestopt worden door ingrijpende veranderingen in beleid en praktijk. De technieken die we in SoildiverAgro ontwikkelen, zijn bedoeld om bodemvervuiling te verminderen, om koolstofopslag in de bodem te verhogen, en om de uitstoot van broeikasgassen en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, kunstmest, brandstof, enz. te verminderen.